Η επιστήμη της προετοιμασίας του διαλογισμού.
Πριν φτάσουμε στα βάθη της αυτοπειθαρχίας και του αυτοελέγχου, είναι απαραίτητο να προετοιμαστεί το σώμα και το μυαλό. Χωρίς αυτή την προετοιμασία, υπάρχει ο κίνδυνος να διχαστεί η προσωπικότητα σε δύο αντίθετες δυνάμεις: μία που επιθυμεί την πειθαρχία και μία που την αντιστέκεται. Αυτός ο εσωτερικός διχασμός μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση, δημιουργώντας ένα μοτίβο αντιπαλότητας προς τον ίδιο μας τον εαυτό.
Αυτή είναι η βάση της Χάθα γιόγκα, η οποία συχνά ασκείται ως προετοιμασία για ανώτερες μορφές γιόγκα όπως η Τάντρα, η Ράτζα, η Κουνταλίνι και η Κρίγια. Σκοπός της Χάθα γιόγκα είναι να καθαρίσει το σώμα και να φέρει ισορροπία στα σωματικά, νοητικά και ενεργειακά συστήματα. Μόνο όταν αυτά βρίσκονται σε αρμονία, μπορούν οι βαθύτερες πρακτικές να ανθίσουν.
Αντιμετωπίζοντας πρώτα τις ανάγκες του σώματος, ο ασκούμενος αποφεύγει τη σύγκρουση μεταξύ μυαλού και σώματος. Η προσπάθεια να επιβληθεί πειθαρχία στο μυαλό χωρίς αυτήν την προετοιμασία δημιουργεί εσωτερική αντίσταση, καθιστώντας τον αυτοέλεγχο πιο δύσκολο.
Αντίθετα, η Χάθα γιόγκα προωθεί την ισορροπία και προετοιμάζει τον άνθρωπο για τις πιο λεπτές απαιτήσεις του μυαλού στον διαλογισμό.
Το θεμέλιο της Χάθα γιόγκα βρίσκεται στην αρμονική αλληλεπίδραση δύο βασικών δυνάμεων: του **Χα** (πράνα σάκτι, δηλαδή ζωτικής δύναμης) και του **Θα** (μανάς σάκτι, δηλαδή νοητικής ενέργειας). Αυτές οι δυνάμεις πρέπει να αλληλεπιδρούν αρμονικά για να συμβαίνει η δημιουργία. Όταν βρίσκονται σε ισορροπία, η ζωή και η δημιουργική ενέργεια ρέουν, όταν διαταράσσονται, επικρατεί το χάος και η ασθένεια.
Σε κάθε άνθρωπο, υπάρχει μια συνεχής αλληλεπίδραση μεταξύ της ύλης και της συνείδησης. Η ύλη (που αντιπροσωπεύεται από την πρακρίτι ή τη Σάκτι) και η συνείδηση (που αντιπροσωπεύεται από τον Πουρούσα ή τον Σίβα) είναι δύο συμπληρωματικές δυνάμεις.
Αυτή η δυαδικότητα αντικατοπτρίζεται στις λεπτές ενέργειες του σώματος, γνωστές ως **ίντα** (θηλυκή, δεκτική ενέργεια) και **πινγκάλα** (αρσενική, ενεργητική ενέργεια). Όταν αυτές οι δυνάμεις βρίσκονται σε ισορροπία, διατηρείται η σωματική και ψυχική υγεία. Αν όμως χάσουν την ισορροπία τους, το άτομο μπορεί να υποφέρει από νοητικές ή σωματικές διαταραχές, που μπορεί να οδηγήσουν σε προσωπικές ή ακόμη και κοινωνικές αναταραχές, όπως η βία, ο θυμός και ο πόλεμος.
Η Χάθα γιόγκα διδάσκει ότι ο νους, το σώμα και το πνεύμα είναι ένα. Το σώμα δεν είναι κάτι ξεχωριστό από το πνεύμα· είναι μια εκδήλωση του πνεύματος σε φυσική μορφή. Στην αιώνια χορογραφία της μάγια (της ψευδαίσθησης), το πνεύμα μπορεί να μετατραπεί σε ύλη και η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε πνεύμα. Αυτός είναι ο χορός της δημιουργίας.
Το σώμα, λοιπόν, είναι μια απτή εκδήλωση της λεπτοφυούς ενέργειας—ειδικά της πράνα σάκτι (ζωτική) και της μανάς σάκτι (νοητική ενέργεια) Η Χάθα γιόγκα και οι πρακτικές κάθαρσης διασφαλίζουν ότι αυτή η ενέργεια ρέει ομαλά μέσα από τα κανάλια του σώματος, γνωστά ως **νάντις**. Όταν αυτά τα κανάλια φράζονται, μπορεί να προκληθεί σωματική και ψυχική δυσφορία. Γι' αυτό οι έξι παραδοσιακές μέθοδοι κάθαρσης του σώματος, ή **σατκάρμα**, είναι απαραίτητες για την εκκαθάριση αυτών των διαδρομών, ιδιαίτερα ως προετοιμασία για τον διαλογισμό.
Πριν ξεκινήσει κανείς τα βαθύτερα στάδια της γιόγκα και του διαλογισμού, το σώμα και το νευρικό σύστημα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από ακαθαρσίες και εμπόδια. Η βλέννα, τα αέρια και η οξύτητα είναι μερικά μόνο παραδείγματα εμποδίων που μπορεί να διαταράξουν την φυσική αρμονία του σώματος. Ο καθαρισμός των νάντις διασφαλίζει ότι ο νους μπορεί να παραμείνει ήσυχος και εστιασμένος κατά τη διάρκεια του διαλογισμού, χωρίς περισπασμούς από το σώμα.
Όπως ένας μουσικός πρέπει να κουρδίσει το όργανό του πριν παίξει μια συμφωνία, έτσι και ο εκπαιδευόμενος πρέπει να εναρμονίσει τα φυσικά και ενεργειακά του συστήματα πριν εισέλθει στους λεπτούς κόσμους του διαλογισμού. Μέσω της εξισορρόπησης των δυνάμεων του **ίντα** και του **πινγκάλα**, και της εξασφάλισης ότι το νευρικό σύστημα είναι απαλλαγμένο από εμπόδια, μπορεί κανείς να προχωρήσει σε βαθύτερες πνευματικές πρακτικές με ευκολία και χάρη.
Η Χάθα γιόγκα είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια σειρά σωματικών ασκήσεων. Είναι μια βαθιά επιστήμη της εξισορρόπησης των δυνάμεων της ζωής—ζωτικής και νοητικής ενέργειας, ύλης και πνεύματος. Όταν αυτές οι δυνάμεις βρίσκονται σε αρμονία, το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα λειτουργούν ως ένα, ανοίγοντας το δρόμο για ανώτερες καταστάσεις συνειδητότητας.
Χωρίς αυτή την ισορροπία, το μυαλό διασπάται, το σώμα είναι ανήσυχο και το πνεύμα δεν βρίσκει γαλήνη. Γι' αυτό, το πρώτο βήμα στο μονοπάτι της γιόγκα δεν είναι η πειθαρχία και ο έλεγχος του μυαλού, αλλά η κάθαρση του σώματος και των ενεργειών του. Μόνο τότε μπορεί να επιτευχθεί η αληθινή αυτοπειθαρχία και ο διαλογισμός.